بهترین غذاها برای کاهش کلسترول
بهترین غذاها برای کاهش کلسترول. کلسترول چه نقشی در بدن دارد؟
انسان قادر است كلسترول را در كبد خود بسازد. زیرا بدون كلسترول نمیتواند زندگی كند. کلسترول در بدن، عهدهدار وظایف زیر است:
-
- منبع سوخت بدن؛
- انباری برای ذخیره انرژی؛
- یکی از ترکیبهای مهم در مغز؛
- در تركیب چند ویتامین مثل ویتامینهای A، K، D، E؛
- ساختن هورمونهای بدن.
انواع کلسترول کداماند؟
دو نوع کلسترول وجود دارد. کلسترول مضر که با نام LDL میشناسیمش و کلسترول مفید به نام HDL. نوع اول بدترین نوع كلسترول است. زیرا در شرایین رسوب میکند و سبب تنگی آنها میشود. در نتیجه، سكته قلبی یا سكته مغزی، در اثر آنها مرگ یا فلج بدن، پدید میآید. اما نوع دوم كلسترول خلاف نوع اول، با برداشتن كلسترول بد رسوب شده در شرایین، آنها را برای كبد میفرستد. كبد با تبدیل آنها به ماده صفرا، از آسیبهای آن در امان مىماند. انجام کارهای زیر کمک میکند کلسترول مفید در خون زیاد شود:
-
- مصرف كردن روغنهای اشباع نشده؛
- كاهش وزن؛
- كنترل قند خون در دیابتىها؛
- ترك دخانیات؛
- ورزش.
كلسترول بد در شرایط زیر بالا میرود:
-
- مصرف روغنهای اشباع شده؛
- افزایش ساخت كلسترول توسط كبد؛
- ناتوانی كبد در از بین بردن كلسترول بد اضافى؛
- داشتن بیماریهایی كه خود كلسترول بد را افزایش میدهد مثل دیابت، بعضی ناراحتیهای كلیه، كبد و كمكاری تیروئید؛
- كشیدن سیگار؛
- زندگی ماشینی.
کلسترول به چه افرادی آسیب میرساند؟
همانطور که پیشتر گفتیم كلسترول مادهای روغنی و موم مانند است كه فقط در غذاهای حیوانی وجود دارد. گیاهان تحت هیچ شرایطی نمیتوانند كلسترول را بسازند. بنابراین روغن زیتون، ذرت، آفتاب گردان، پنبه دانه و سایر دانههای گیاهی خالی از كلسترولاند. کلسترول بالا اگر با بعضی از شرایط همراه باشد، ضررش چند برابر خواهد شد. مانند موقعیتهای زیر:
- افراد سیگاری، مضرات کلسترول چندین برابر میشود؛
- در افرادی که فشار خون بالا دارند، خطر حمله قلبی به شش برابر میرسد؛
- در بیماری دیابت شدیدا آسیب رسان است؛
- در افرادی كه سابقه خانوادگی سكته، خطر زیادی دارد؛
- چاقی و بیتحرکی زمانی که با کلسترول بالا همراه شود، آسیب زیادی به بدن میرساند؛
- در سن یائسگی و نبود هورمون استروژن، کلسترول نگران کننده است.
روغن پالم و کلسترول بالا
بهترین غذاها برای کاهش کلسترول. روغن پالم نوعی روغن گیاهی است که مقدار اسید چربی اشباع آن حداقل ۵۰ درصد است. روغنهای جامد نباتی یا روغنهایی مثل پالم، اسید چرب بالا دارند. چنین روغنهایی میتوانند باعث بالا رفتن چربی خون، افزایش کلسترول بد و در نهایت موجب گرفتگی و انسداد عروق شوند. در حالی که بیماریهای قلبی و عروقی از مهمترین علل مرگاند.
استفاده از روغنهایی با کمترین میزان اسید چرب اشباع و ترانس تاکید میکنیم. روغنهایی که در سبد غذایی خود میگذرد، باید حداقل زیر ۲ درصد اسید چرب اشباع و ترانس داشته باشند. یکی از دلایل استفاده از روغن پالم را ارزانی آن، نسبت به سایر روغنهای کنجد، ذرت، سویا و آفتابگردان است.
علائم کلسترول بالا چیست؟
در بیشتر موارد کلسترول بالا بیصداست. به طور معمول هیچ علائمی در آن بروز پیدا نمیکند. بسیاری از افراد حتی تا زمانی که دچار عوارض جدی مانند حمله قلبی یا سکته مغزی نشوند، نمیدانند کلسترول بالا دارند. به همین دلیل غربالگری کلسترول به طور منظم مهم است. اگر۲۰ سال یا بالاتر دارید، از پزشک خود بخواهید به طور منظم برایتان آزمای تشخیص کلسترول بنویسد. با اینحال بعضی نشانهها هستند که ممکن است خبر از بالا بودن کلسترول بدهند:
۱- احساس درد در پاها
هنگامی که عروق پاها دچار انسداد شوند، مقدار کافی خون غنی از اکسیژن به قسمت تحتانی اندام نمیرسد. در این شرایط، فرد در پاها احساس سنگینی و خستگی میکند. اکثر افراد با سطح کلسترول بالا، از احساس سوزش، در اندام تحتانی شکایت دارند.
۲- گرفتگی عضلات پا
گرفتگی شدید پا هنگام خواب، یکی دیگر از علائم رایج کلسترول بالا است که به عروق اندام تحتانی آسیب میزند. گرفتگی یا اسپاسم بیشتر در پاشنه یا انگشتان پا احساس میشود. این وضعیت در شب و هنگام خواب بدتر است.
۳- تغییر رنگ پوست و ناخن
کاهش جریان خون میتواند رنگ ناخنهای پا و پوست را تغییر دهد. چرا که سلولها به دلیل کاهش جریان خون از مواد مغذی و اکسیژن محروم میشوند.
۴- سردی پاها
سطح بالای کلسترول میتواند باعث شود فرد در تمام طول سال، حتی در فصل تابستان، پاهایش سرد باشند.
۵- شرایط ژنتیکی
گاهی کلسترول بالا به دلیل عوامل ژنتیکی است و از طریق ژنها به فرد منتقل میشود. این حالت از کلسترول بالا، هایپرکلسترولمی خانوادگی (familial hypercholesterolemia) نام دارد. سطح کلسترول خون افرادی که این مشکل را دارند، ۳۰۰ میلیگرم در دسیلیتر یا بالاتر است. ممکن است که این افراد به زانتانوم (xanthoma) دچار شوند. زانتانوم بهصورت تکهای زرد رنگ، روی پوست یا تودهای زیر پوست ظاهر میشود.
۶- تورم و بی حسی اندام
یکی از علائم اولیه کلسترول بالا، تورم و بیحسی اندام است. این واکنش اتفاق میافتد چون لیپیدهای انباشته از گردش خون موثر جلوگیری میکنند. این کار باعث کاهش اکسیژن و مواد مغذی عضلهها میشود.
۷- بوی بد دهان (هالیتوزیس)
تنفس بد بو و بوی بد دهان، یکی از نشانههای بسیار رایج افرادی است که کلسترول خونشان بالاست. کلسترول بالا باعث ایجاد مشکلهای جدی در فرایند هضم مواد غذایی شده و این اتفاق خود عامل بوی بد دهان خواهد شد.
۸- نفخ و سوء هاضمه
سطوح کنترل نشده کلسترول بد یا همان ال دی ال، به عنوان یک عامل مهم برای صدمههای جدی به دستگاه گوارش مانند سوءهاضمه و نفخ شناخته شده است. لیپیدهای اضافی در خون و کبد متابولیسم را مختل کرده و از هضم موثر جلوگیری میکنند. به ویژه، هنگامی که غذاهای با چربی بالا مصرف بخورید.
۹- سرگیجه و سردرد
کلسترول موجود در شریانها مانع گردش خون موثر شده و با کاهش اکسیژن خون، باعث ایجاد سردرد، سرگیجه، از دست دادن تعادل و مانند آنها میشود.
۱۰- مشکلات دید
کلسترول اضافی در بدن منجر به مشکلهای بینایی میشود. سوزش چشم، تاری دید و زردی چشم از عوارض کلسترول بالایند.
۱۱- یبوست
تشکیل لیپیدها در شریانها با تاثیر منفی روی فرایند هضم منجر به کاهش تحرک رودهها و ابتلا به یبوست میشود. درمان یبوست با داروهای گیاهی کار راحتی است.
۱۲- درد قفسه سینه
این درد همیشه، دلیلی برای معاینات فوری پزشکی است. اگرچه بسیاری از بیماریها با درد قفسه سینه ارتباط مستقیم دار؛ در اکثر موارد، این درد مرتبط با کلسترول بالا است. ایجاد چربی در شریانها، جریان خون را محدود کرده و میتواند باعث فشار خون بالا و افزایش درد در قفسه سینه شود.
۱۳- خستگی و ضعف مزمن
احساس ضعف، خستگی و میل به خواب، در ساعتهای غیر معمول روز، ناشی از تغذیه نامناسب، فعالیت بدنی بیش از حد یا برخی بیماریهاست. با این حال کلسترول بالا هم میتواند یک عامل دخیل باشد. با توجه به این که کلسترول بالا جریان خون را محدود میکند، میتواند منجر به مشکلهای ذهنی و جسمی شود.
۱۴- مشکلات پوستی
لکههای قرمز روی پوست، التهاب و احساس ناخوشایند خارش، از علائم کلسترول کنترل نشده است.
۱۵- آلرژیهای غذایی
انباشت بیش از حد چربی در شریانها و کبد میتواند برای برخی از افراد همراه با آلرژیهای جدید غذایی باشد.